Σελίδες

4.8.14

Εκεί που κυβερνά ο παραλογισμός του πολέμου (συνέντευξη στην εφημερίδα "Νέος Κόσμος")

Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στις 4.8.2014 από την εφημερίδα "Νέος Κόσμος" της Μελβούρνης 
και στη δημοσιογράφο Ευγενία Παυλοπούλου

Ανατολική Ιερουσαλήμ, οδός Sultan Suleiman
Μία έρευνα για το διδακτορικό του οδήγησε τον Γαβριήλ Χαρίτο στην απόφαση να αφήσει προσωρινά την Ελλάδα και να εγκατασταθεί στα Ιεροσόλυμα. Η Μεσόγειος και πιο συγκεκριμένα η σύγχρονη και ταραχώδης όπως πάντα από τα βάθη των αιώνων, ιστορία των λαών της πάντα τον συνάρπαζε σε σημείο μάλιστα που έγινε γι’ αυτόν κύριος στόχος μελέτης.
Πριν από ένα χρόνο περίπου όταν εγκαταστάθηκε στα Ιεροσόλυμα φαινομενικά τουλάχιστον η κατάσταση στο Ισραήλ έδειχνε ήρεμη και τα Ιεροσόλυμα τον μάγεψαν.  
«Είναι μία πολυπολιτισμική πόλη όπου μπλέκονται όλα γλυκά. Από τη μια οι θρησκείες, οι γλώσσες, οι πολιτισμοί κι από την άλλη η γνωστή δυτικότροπη πραγματικότητα. Ναι μεν η θρησκεία παίζει μεγάλο ρόλο στην καθημερινότητα, αλλά τα Ιεροσόλυμα παρέμεναν και παραμένουν μία κοσμοπολίτικη πόλη που τα έχει όλα. Η αλήθεια είναι πως υπάρχει ένα αόρατο σύνορο το  οποίο όσοι έρχονται εδώ στα Ιεροσόλυμα έστω και για μία μέρα μπορούνε να το καταλάβουνε.

Τα όρια, αν και αόρατα, είναι ωστόσο σαφή: Η δυτική πλευρά είναι η Δύση και η ανατολική πλευρά είναι η Ανατολή. Αλλά αυτό το αόρατο σύνορο δεν εμποδίζει την κανονική ροή της ζωής ένθεν κακείθεν. Για παράδειγμα θα βγεις το βράδυ θα πας σε ένα μπαρ. Στο μπαρ ή θα είναι όλοι Εβραίοι, ή ξένοι ή και Άραβες και μετά ο ταξιτζής που θα σε φέρει σπίτι σου ίσως να είναι Άραβας ή Εβραίος που θα κατάγεται από την Πολωνία ή την Περσία. Φίλοι μου Άραβες δικηγόροι έχουν πελάτες υπερορθόδοξους Εβραίους ή το αντίθετο. Οι μισοί γιατροί στο κρατικό νοσοκομείο είναι Άραβες» μου λέει ο Γαβριήλ προσπαθώντας να περιγράψει τα Ιεροσόλυμα που ζούσε πριν από δύο μήνες. Ο ενεστώτας χρόνος στην περιγραφή του ακούγεται σαν έκφραση μίας ενδόμυχης ελπίδας, ότι ο παραλογισμός του πολέμου που ένα μήνα τώρα «σφυροκοπά» την ευρύτερη περιοχή δεν θα καταστρέψει την πόλη και την κοινωνία  που αυτός γνώρισε. Είναι μία ενδόμυχη ελπίδα όμως, που η πραγματιστική θεώρηση του Γαβριήλ, ως ερευνητή διεθνών σχέσεων, αναιρεί μέρα με τη μέρα.

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
«Δεν άλλαξαν όλα μονομιάς και οι αλλαγές δεν άρχισαν από τους βομβαρδισμούς στη Γάζα. Είχαν αρχίσει πιο πριν. Άρχισαν από την δολοφονία των τριών εφήβων Εβραίων που είχε γίνει λίγο έξω από τα Ιεροσόλυμα. Τον περασμένο Ιούνιο, όταν επί 18 μέρες ο στρατός έψαχνε στη Δ. Όχθη για να βρει τους δράστες, ο ισραηλινός Τύπος κυκλοφορούσε με πρωτοσέλιδα που ενίσχυαν τα πάθη.  Όταν βρέθηκαν τα πτώματα δόθηκε στη δημοσιότητα ένα τηλεφώνημα που είχε κάνει ο ένας από τους τρεις απαχθέντες εφήβους στην Αστυνομία λέγοντας ότι τον έχουν απαγάγει. Σε εκείνο το τηλεφώνημα ακούστηκε μία φωνή να μιλά σε αραβική γλώσσα και να λέει "κάτω τα κεφάλια" και ύστερα ακούγονταν οι πυροβολισμοί. Αυτή η κασέτα και αυτό το γεγονός δημιούργησε ένα κλίμα εκρηκτικό. Όλες αυτές τις 18 μέρες που είχαν προηγηθεί άκουγα από το παράθυρό μου κάθε μέρα δημόσιες δεήσεις, φωνές, αλαλαγμούς από το Τείχος των Δακρύων για να βρεθούν ζωντανοί οι τρεις νέοι. Η κοινωνία είχε αρχίσει να βράζει. Τα πράγματα έγιναν χειρότερα όταν λίγες μέρες μετά τη δημοσιοποίηση αυτής της κασέτας και την εύρεση των πτωμάτων των τριών εφήβων, έγινε η άλλη δολοφονία. Αυτή του Παλαιστινίου εφήβου από Εβραίους. Τότε άρχισε και η παλαιστινιακή πλευρά να αντιδρά βίαια. Εκείνη την περίοδο η πόλη της συνύπαρξης που εγώ ήξερα, άλλαξε άρδην. Εγώ μένω στην αραβική πλευρά και σε απόσταση πολύ κοντινή από το Τέμενος του Ομάρ.  Την ημέρα που σκοτώθηκε το παιδί των παλαιστινίων άρχισαν και οι οδομαχίες στη γειτονιά μου, κυριολεκτικά έξω από την πόρτα μου. Το τελευταίο κύμα έντασης στην Ιερουσαλήμ ανάμεσα σε Εβραίους και Άραβες υπήρχε ήδη πριν από την στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα».


Τον ρωτάω αν νοιώθει ασφαλής, αν του πέρασε από το μυαλό να παρατήσει διδακτορικό και Ιεροσόλυμα λόγω της κατάστασης...
«Ο άνθρωπος είναι πολύ προσαρμοστικός. Ακόμα και το χάος έχει και αυτό τους κανόνες του. Για παράδειγμα όταν άρχισαν όλα αυτά και το βράδυ άκουγα τους θορύβους από τις οδομαχίες αναρωτιόμουν ‘και εγώ τώρα πως θα κάνω τα απλά πράγματα; Να πάω στον μπακάλη ας πούμε’. Η έμφυτη ανθρώπινη αισιοδοξία πάντοτε καταφέρνει να απωθεί τα χειρότερα, και μόνο το πώς θα πάω στον μπακάλη μου είχε έρθει στο μυαλό.
Ε, σε τέτοιες καταστάσεις αυτό που κάνεις είναι να αρχίζεις να αλλάζεις τη ζωή σου ανάλογα με τις συνθήκες. Και έτσι έμαθα τα μικρά αλλά σημαντικά μυστικά επιβίωσης. Όταν λοιπόν άκουγα την προσευχή από τα δυνατά μεγάφωνα στο τέμενος του Ομάρ, τότε είχα διαπιστώσει πως είναι η σωστή ώρα να βγω να κάνω τις δουλειές μου στη γειτονιά. Ο κόσμος είναι στο τζαμί, προσεύχεται, άρα δεν διαδηλώνει στο δρόμο.. Όταν τελειώνει όμως η προσευχή, τότε καταλαβαίνεις ότι σιγά σιγά πρέπει να γυρίσεις  σπίτι. Κάθε μετακίνησή σου πρέπει να είναι μελετημένη. Πριν πας κάπου θα πρέπει να σκεφτείς με προσοχή πού θα πας, πώς θα πας και πώς θα γυρίσεις.
Γιατί δεν έφυγα;  Γιατί όταν κάτι έρχεται έτσι ξαφνικά πιστεύεις ότι μπορεί και να σταματήσει τόσο ξαφνικά όσο είχε αρχίσει. Οπότε δεν παίρνεις εύκολα την απόφαση να τα παρατήσεις όλα. Πιστεύεις ότι όλα θα τελειώσουν και ότι η ζωή θα ξαναγίνει όπως πριν. Όταν πια είχε αρχίσει ο πόλεμος σκέφτηκα να φύγω για ένα διάστημα και να πάω στην Ελλάδα. Είχα όμως το εξής δίλλημα. Πώς θα φύγω με απόλυτη ασφάλεια; Και τότε είναι που αρχίζεις ξανά να υπολογίζεις με λεπτομέρεια δρομολόγια, ώρες και καταστάσεις. Ήξερα ότι οι ρουκέτες από τη Γάζα κάλυπταν περίπου έως και το 80% της ισραηλινής επικράτειας με επίκεντρο όχι μόνο το Τελ Αβίβ, αλλά και την ευρύτερη περιοχή του Τελ Αβίβ όπου βρίσκεται και το αεροδρόμιο. Εγώ λοιπόν θα έπρεπε να φύγω από τα Ιεροσόλυμα, να πάρω τη δημόσια συγκοινωνία, να περιπλανηθώ για ένα δίωρο έως ότου να φτάσω στο αεροδρόμιο, και στο αεροδρόμιο θα έπρεπε να φτάσω τρεις ώρες πριν την πτήση, όπως γίνεται εδώ για λόγους ασφαλείας.

Με λίγα λόγια για πέντε ώρες θα ήμουν σε μία περιοχή όπου εν δυνάμει θα ήμουν έκθετος σε ρουκέτες και σε ένα αεροδρόμιο το οποίο όπως αποδείχθηκε αποτελούσε στόχο. Έως τώρα στις προηγούμενες επιχειρήσεις που είχαν συμβεί στη Γάζα το αεροδρόμιο του Τελ Αβίβ ποτέ δεν στοχεύθηκε. Αυτή τη φορά όμως μια ρουκέτα κατάφερε και έπεσε σε οικισμό κοντά στο αεροδρόμιο και οι ξένες εταιρείες είχαν διακόψει για μερικές μέρες τις πτήσεις του από και προς το αεροδρόμιο. Η άλλη λύση ήταν να πάω ανατολικότερα και να πετάξω από την Ιορδανία, από το αεροδρόμιο του Αμμάν. Θα έπρεπε να διασχίσω την Δυτική Όχθη οδικώς. Όμως και εκεί επικρατεί μια τεταμένη ηρεμία προς το παρόν.. Οπότε αποφάσισα να παραμείνω εδώ που είμαι, στην αραβική γειτονιά μου στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, ώσπου να περάσει η μπόρα.. Και δεν νοιώθω εγκλωβισμένος, σίγουρος νοιώθω. Έχει αλλάξει βέβαια η καθημερινότητά μου αλλά τουλάχιστον νοιώθω σίγουρος. Δεν έχω την πολυτέλεια να μην είμαι αισιόδοξος».

Ο ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟΥ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ
Η Μέση Ανατολή δεν είναι άγνωστη στον Γαβριήλ. Η μελέτη του "Ο εκδημοκρατισμός των αραβικών κρατών ως προτεραιότητα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής – Η περίπτωση της Τυνησίας και της Ιορδανίας" δημοσιεύθηκε το 2008 από το Ίδρυμα Διεθνών Νομικών Μελετών της Αθήνας και κυκλοφορεί από τις νομικές εκδόσεις Σάκκουλα. Πολιτικές αναλύσεις του δημοσιεύθηκαν από ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας και του εξωτερικού και είναι τακτικός αρθρογράφος στην ελληνική έκδοση του περιοδικού Foreign Affairs. Έχει διαμείνει για σημαντικό χρονικό διάστημα στο Ισραήλ, στην Ιορδανία, στην Τουρκία και σε χώρες του Περσικού Κόλπου, καθιστώντας τον ένα από τα πλέον κατάλληλα πρόσωπα να εκτιμήσει όσο γίνεται αντικειμενικότερα την όλη κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Και όσο η δυστυχία του πολέμου είναι ορατή σε όλους μας, ο Γαβριήλ αναφέρεται στον παραλογισμό του...
«Δεν θα υπεισέλθω στην φρίκη του πολέμου και στις εικόνες που έρχονται σε εσάς και εμάς. Οι εικόνες από τη Γάζα μιλούν από μόνες τους. Οι απροστάτευτοι άμαχοι είναι οι μόνοι πραγματικά χαμένοι. Είναι τραγικό.
Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις κρίνονται από τον αντικειμενικό τους σκοπό και από το πόσο εφικτός είναι. Κάνεις μία στρατιωτική επιχείρηση αλλά γιατί την κάνεις; Ποιος είναι ο σκοπός σου, τι θες να πετύχεις;
Με αφορμή την άγρια δολοφονία του 16χρονου Παλαιστίνιου από Εβραίους εξτρεμιστές στην Ιερουσαλήμ, το στρατιωτικό σκέλος της Χαμάς άρχισε να εκτοξεύει ρουκέτες αρχικά κατά των εβραϊκών πόλεων του νότιου Ισραήλ και μετέπειτα το εύρος βολής των ρουκετών κάλυψε μέχρι και το 80% του Ισραήλ. Με αυτόν τον τρόπο το στρατιωτικό σκέλος της Χαμάς αποφάσισε να εκδηλώσει την αλληλεγγύη του προς τους Παλαιστινίους που ζουν στο Ισραήλ. Ο βαθύτερος λόγος όμως της απόφασης του στρατιωτικού σκέλους της Χαμάς να ξεκινήσει τις εκτοξεύσεις ρουκετών είναι ότι στις 23/4 είχε υπογραφεί μεταξύ της Παλαιστινιακής Αρχής και της πολιτικής ηγεσίας της Χαμάς η συμφωνία  της πολιτικής τους συνεργασίας, που πρόβλεπε κατ' αρχήν την σύσταση κυβέρνησης τεχνοκρατών με σκοπό να διεξαχθούν αργότερα εκλογές  που θα αναδείκνυαν μια κοινή πολιτική ηγεσία με τη συμμετοχή τόσο της Φατάχ όσο και της Χαμάς. Αυτή η συμφωνία είχε βρει αντίθετο το Ισραήλ επειδή φοβόταν ότι μ’ αυτόν τον τρόπο η Χαμάς θα ενεργοποιηθεί ξανά στη Δυτική Όχθη με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Από την άλλη όμως, και το στρατιωτικό σκέλος της Χαμάς εκδήλωσε άμεσα την καχυποψία του προς το περιεχόμενο της συμφωνίας με την Φατάχ και την Παλαιστινιακή Αρχή. Εν τω μεταξύ , η Χαμάς αντιμετωπίζει πολλά οικονομικά προβλήματα και δεν μπορεί να τροφοδοτείται πλέον όπως παλιά μέσω τη διόδου της Ράφαχ, που τη συνδέει με την Χερσόνησο του Σινά και την Αίγυπτο. Το αιγυπτιακό καθεστώς της Αιγύπτου έχει κλείσει τη δίοδο αυτή, επειδή το Κάιρο χαρακτηρίζει τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση που ανήκει στο κίνημα των Αδελφών Μουσουλμάνων (Muslim Brotherhood), το οποίο και δρα αποσταθεροποιητικά στο εσωτερικό της Αιγύπτου. Ας μην ξεχνάμε ότι ο πρώην Πρόεδρος της Αιγύπτου Μωχάμαντ Μούρσι, που εξέφραζε πολιτικά το κίνημα των Αδελφών Μουσουλμάνων, έχει φυλακιστεί από το παρών καθεστώς του Προέδρου Αλ-Σίσι.

Με δεδομένα τα ανωτέρω λοιπόν, ο κύριος στόχος του στρατιωτικού σκέλους της Χαμάς ήταν να πλήξει το Ισραήλ, αλλά συγχρόνως και να δηλώσει την παρουσία του στην πολιτική πτέρυγα της Χαμάς, θέλοντας να γίνει κατανοητό ότι και το στρατιωτικό σκέλος της έχει λόγο για το μέλλον της οργάνωσης. Ότι δεν θα δεχόταν έτσι εύκολα την ηγεσία της Φατάχ να καθορίζει την πολιτική και οικονομική κατάσταση της Χαμάς, μέσω της συμφωνίας συμφιλίωσης που είχε υπογραφεί λίγους μήνες πριν. Μετά όμως, από στρατιωτικής απόψεως, άρχισε η κατάσταση άρχισε να βγαίνει εκτός ελέγχου όταν οι ρουκέτες έπλητταν και τα μεγάλα αστικά κέντρα του Ισραήλ. 
Η Χαμάς εξέπληξε τους πάντες. Ήταν η πρώτη φορά που οι ρουκέτες της Χαμάς έφτασαν ακόμα και μέχρι τη Χάιφα και τις κωμοπόλεις κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο έως και την πόλη Μιτσπέ Ραμόν, στην καρδιά της ερήμου Νέγκεβ. Πραγματοποίησε αμφίβιες επιθέσεις και εκτόξευσε τρία μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Οι ρουκέτες της κάλυπταν πλέον το 80% του ισραηλινού εδάφους. Όλα αυτά είναι πολύ εντυπωσιακά για μία οργάνωση. Δεν ξέρω ποια χώρα θα ήταν σε θέση να το ανεχτεί αυτό.
Επειδή η ισραηλινή κυβέρνηση δεν βιάστηκε να ανταπαντήσει, η κοινή γνώμη άρχισε να δείχνει τη δυσαρέσκειά της και οι ακραίες φωνές της πολιτικής σκηνής της χώρας απαιτούσαν για ανάληψη στρατιωτικής δράσης. Και έπειτα άρχισαν οι σφοδροί ισραηλινοί βομβαρδισμοί στη Γάζα , με σκοπό να σταματήσουν οι εκτοξεύσεις ρουκετών της Χαμάς.

Το αξιοσημείωτο όμως ήταν ότι στην ουσία τόσο το Ισραήλ όσο και το στρατιωτικό σκέλος της Χαμάς, στην ουσία είχαν έναν κοινό σκοπό : να ακυρώσουν τη συμφωνία Φατάχ – Χαμάς, για διαφορετικούς βέβαια λόγους.  Επιπροσθέτως όμως, το στρατιωτικό σκέλος της Χαμάς δεν επιθυμεί η Γάζα να τεθεί υπό έλεγχο της Παλαιστινιακής Αρχής του Προέδρου Μαχμούντ Αμπάς. Αυτό ήταν σαφές έτσι κι αλλιώς από την ίδια μέρα της υπογραφής της συμφωνίας συμφιλίωσης Φατάχ-Χαμάς.
Ωστόσο, ο αντικειμενικός σκοπός αυτής της πολεμικής επιχείρησης από πλευράς Χαμάς, όπως εκφράσθηκε από τις δηλώσεις της προς τους πολίτες της Γάζας, φέρεται να είναι η απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Τίθεται όμως το ερώτημα : Είναι δυνατόν να απελευθερώσεις μία Παλαιστίνη με ρουκέτες, όσο μακριά κι αν φτάνουν; Για να καταληφθεί έδαφος χρειάζεται ο στρατός να πατήσει στο έδαφος και να το απελευθερώσει. Άρα αυτός ο αντικειμενικός σκοπός είναι πέραν των δυνατοτήτων της Χαμάς. Είναι ανέφικτος.  

Ας δούμε όμως και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις από την μεριά του Ισραήλ. Όταν άρχισαν οι βομβαρδισμοί της ισραηλινής αεροπορίας ο βασικός στόχος ήταν να βομβαρδιστούν τα σημεία από τα οποία εκτοξεύονται οι ρουκέτες από τη Γάζα. Καμία χώρα - και ας είμαστε ρεαλιστές-  δεν θα ανεχόταν το ένα τρίτο του πληθυσμού της να τρέχει στα καταφύγια επί εβδομάδες. Για το λόγο αυτό και η διεθνής κοινότητα αρχικά δεν έφερε αντιρρήσεις. Δυστυχώς οι βομβαρδισμοί έχουν θύματα, πολλά θύματα γιατί η Γάζα είναι η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή του κόσμου, δεν υπάρχουν καταφύγια, δεν υπάρχουν σειρήνες. Παρά το ότι οι ισραηλινοί έστειλαν ειδοποιήσεις και με sms και με προκηρύξεις ‘να φύγετε από τα σπίτια σας γιατί θα τα βομβαρδίσουμε’, ήταν άγνωστο πού θα πήγαιναν αυτοί οι άνθρωποι να διασωθούν. Η διεθνής κοινή γνώμη είναι λογικό να συνταράσσεται από τις εικόνες που έρχονται από τη Γάζα. Το Ισραήλ αντιτάσσει ότι η Χαμάς ευθύνεται για την προστασία των πολιτών της. Δεν είναι η πρώτη φορά που αυτή η διένεξη δοκιμάζει τις ευαισθησίες και την ψυχρή λογική.. Οι άμαχοι δεν φταίνε σε τίποτα όμως.
Όταν οι ισραηλινοί αποφάσισαν να περάσουν στο στάδιο των χερσαίων επιχειρήσεων, καθόρισαν καινούργιο αντικειμενικό σκοπό. Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι ο σκοπός των χερσαίων επιχειρήσεων, εκτός από το να εξουδετερώσουν τη δυνατότητα της Χαμάς να εκτοξεύει ρουκέτες,  ήταν να καταστραφούν όλα τα τούνελ που ξεκινούν από τη Γάζα και τα οποία χρησιμοποιούνται για την διακίνηση όπλων αλλά και για την πραγματοποίηση τρομοκρατικών ενεργειών στις μικρές εβραϊκές πόλεις που βρίσκονται γύρω από τη Γάζα. Τα τούνελ αυτά άρχιζαν από μέσα από τη Γάζα και έβγαιναν λίγα μέτρα έξω από τα σπίτια των εβραϊκών γειτονικών πόλεων. Λίγες ώρες πριν αρχίσει η χερσαία επιχείρηση του Ισραήλ, είχαν συλληφθεί και εξουδετερωθεί 13 ένοπλοι της Χαμάς να βγαίνουν από τούνελ λίγα μέτρα από έναν εβραϊκό οικισμό λίγα μόλις μέτρα από τα σύνορα Γάζας-Ισραήλ.
Ωστόσο, και ως προς τον αντικειμενικό αυτό σκοπό προκύπτει το εύλογο ερώτημα : Πώς μπορείς να καταστρέψεις όλα τα τούνελ από κάτω από τη Λωρίδα της Γάζας αν δεν καταστρέψεις ό,τι είναι από πάνω; Και από πάνω υπάρχουν σπίτια που κατοικούνται.
Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι στην προκείμενη κατάσταση έχουμε δύο αντιμαχόμενες πλευρές που  έχουν θέσει αντικειμενικούς σκοπούς που και οι δύο δεν είναι σε θέση να επιτύχουν. Και οι δύο πλευρές έχουν θέσει πολύ ψηλά τον πήχυ. Και αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα :  Ποιος από τους δύο και με ποιόν τρόπο τελικά θα δεχθεί να κάνει πίσω ».


Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ «Χ»
Το παράλογο αυτού του πολέμου δεν σταματά όμως μόνο στους ανέφικτους αντικειμενικούς σκοπούς και των δύο αντιμαχόμενων πλευρών σύμφωνα με τον Γαβριήλ Χαρίτο. Επεκτείνεται και στο γεγονός ότι αυτή τη στιγμή και παρά τις φρικαλέες συνέπειες για την Παλαιστίνη και την παγκόσμια κατακραυγή να σκεπάζει το Ισραήλ, οι δύο πλευρές συνεχίζουν να τραβάνε η κάθε μία, το δικό της «σκοινί». Πολλά αθώα θύματα και «παράπλευρες απώλειες».
«Αφού μια συνολική λύση για την αραβοϊσραηλινή διένεξη έτσι κι αλλιώς δεν φαίνεται στον ορίζοντα, η παρούσα κατάσταση στη Γάζα θα σταματήσει με μία συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, που μοιραία θα περιέχει συμβιβασμούς για όλους. Αυτό το οποίο φαίνεται να προωθεί η διεθνής κοινότητα είναι να καταφέρει μία πιο μακροχρόνια κατάπαυση του πυρός για ανθρωπιστικούς λόγους που δεν θα διαρκέσει  ώρες αλλά μέρες, για να βρεθεί χρόνος για διαπραγματεύσεις με σκοπό να βρεθεί αυτή η όποια συμβιβαστική λύση.
Αλλά το θέμα είναι ποια θα είναι αυτή η λύση. Γιατί από τη στιγμή που ο αντικειμενικός σκοπός των μεν και των δε στην ουσία δεν είναι εφικτός, ποια θα είναι συμβιβαστική λύση που θα δεχθούν και οι δύο, ώστε κανείς από τους δύο να μην "φανεί χαμένος"; Όσο κυνικό και να ακούγεται, οι ηγεσίες τόσο από τη μια όσο και από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να παρουσιάσουν στους πολίτες τους κάποια "επιτυχία" που θα πρέπει να υπερκαλύπτει τις πολλές "απώλειες"…
Το ερώτημα που θα πρέπει να απευθυνθεί προς την Χαμάς : Συμφωνούν όλα τα ηγετικά της στελέχη να συνεργαστούν με τη Φατάχ και να προχωρήσουν στην πρακτική εφαρμογή της συμφωνίας συμφιλίωσης που υπογράφθηκε λίγους μήνες πριν; Μήπως ύστερα από αυτή τη σύγκρουση επιθυμεί η Χαμάς να παραμένει απομονωμένη; Αυτό θα φανεί από τον τρόπο που θα διαπραγματευθεί τους όρους ανοίγματος της διόδου της Ράφαχ. Η Αίγυπτος προτείνει – και το Ισραήλ συμφωνεί- να ανοίξει η δίοδος της Ράφαχ, υπό τον όρο ότι θα την ελέγχει η Φατάχ, δηλαδή η Παλαιστινιακή Αρχή του Προέδρου Αμπάς. Η Αίγυπτος και το Ισραήλ θεωρούν ότι εάν η Παλαιστιανιακή Αρχή θα έχει τον έλεγχο της διόδου της Ράφαχ, τότε δεν θα εισέρχονται όπλα στη Γάζα. Θα είναι όμως η Χαμάς έτοιμη για έναν τέτοιον συμβιβασμό; Και με τι αντάλλαγμα;  
Υπάρχει όμως και το ερώτημα που απευθύνεται προς το Ισραήλ : Θα δεχθεί να διαπραγματευθεί ποτέ με την Χαμάς, σε περίπτωση που θα ισχύσει η συμφωνία συνεργασίας Φατάχ-Χαμάς ή τελικά θα προτιμήσει να συνεχίσει τον πόλεμο, επανακαταλαμβάνοντας ίσως τη Γάζα; Έχει συνειδητοποιήσει το κόστος; 
Από όλα αυτά είναι που θα κριθεί εντέλει  η έκβαση αυτής της κατάστασης και αυτή τη στιγμή τουλάχιστον που μιλάμε, απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δεν έχουν δοθεί από καμία πλευρά.»


ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΣΤΑΖΕΙ ΑΙΜΑ, ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΤΑΖΕΙ ΜΙΣΟΣ
Ο Γαβριήλ κοιτά όμως πέρα από τον σημερινό παραλογισμό του πολέμου. Απαισιοδοξία και προβληματισμός.
«Αργά ή γρήγορα, το πιθανότερο είναι πως και αυτή η σύγκρουση στη Γάζα θα λήξει με μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς. Ανεξάρτητα όμως από αυτό, η ισραηλινή ηγεσία και κυρίως η ισραηλινή κοινωνία, που αποτελείται από εβραίους και άραβες, δεν θα πρέπει να αγνοήσουν το 'καμπανάκι' που ήχησε πολύ δυνατά, ήδη πριν από τον πόλεμο στη Γάζα. Μετά τις δολοφονίες των τριών εβραίων και του ενός παλαιστινίου νεαρού, ομάδες 15χρονων και 16χρονων Εβραίων λίντσαραν συνομήλικούς τους Άραβες στο δρόμο και στη συνέχεια νεαροί Άραβες αμέσως μπήκαν στο κλίμα μιας νέας Ιντιφάντα. 
Βλέπουμε δύο γενιές ισραηλινών εφήβων, εβραίων και αράβων, που τελικά ζουν παράλληλες ζωές και δεν έχουν μάθει να συμβιώνουν. Γιατί και οι δύο αυτές γενιές γεννήθηκαν και ανδρώθηκαν με τον απόηχο της δεύτερης Ιντιφάντα του 2000. Μεγάλωσαν και ενηλικιώθηκαν με αμοιβαία καχυποψία και όταν τα τραύματα συσσωρεύονται, έρχεται η  στιγμή και με την κατάλληλη ευκαιρία κάποτε ξεσπούν.

Αυτά τα παιδιά που είναι σήμερα στα 15 τους, ύστερα από 20 χρόνια θα είναι οι πολιτικοί της χώρας. Και μετά από 30 χρόνια από σήμερα κάποιοι από αυτούς θα έχουν ηγετικό ρόλο στην κοινωνία. Θα είναι οι άνθρωποι που θα έχουν μια χώρα υπό την ευθύνη τους. Και αν έτσι αρχίζουν να εκδηλώνουν την καχυποψία τους, τότε το μέλλον προβλέπεται μόνο ζοφερό. Για να σου δώσω να καταλάβεις σήμερα μπαίνω στο τραμ και δεν βλέπω ούτε έναν Άραβα. Πάω στις ανατολικές περιοχές και δεν βλέπω ούτε έναν Εβραίο. Αμοιβαίος φόβος και αμοιβαία καχυποψία, και μάλιστα σε τόσο νεαρές ηλικίες και από το αραβικό και από το εβραϊκό στοιχείο της Ιερουσαλήμ. Οι απλοί άνθρωποι, εβραίοι και άραβες, φοβούνται και υποπτεύονται ο ένας τον άλλον. Θλιβερά πράγματα».
Μ’ αυτά τα λόγια καταλήγει ο Γαβριήλ Χαρίτος επιβεβαιώνοντας την μοίρα της  περιοχής, μίας περιοχής που η ειρήνη πενθεί μόνιμα για χιλιάδες χρόνια. Και ενώ γράφονταν αυτά τα λόγια ο ΟΗΕ ζητούσε και από τις δύο πλευρές τριήμερη κατάπαυση του πυρός. Και η ανακωχή 72 ωρών, κράτησε μόλις 4 ώρες και τριάντα λεπτά. Μία ακόμα προσπάθεια 7 ώρης ανακωχής βρίσκεται τώρα στα σκαριά... Φτάνει όμως αυτή η μικρή εκεχειρία (;)
*O Γαβριήλ Χαρίτος  είναι υποψήφιος διδάκτωρ στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: